عرفه بهترین فرصت دعا و توبه

یکی از بهترین زمانها برای توبه و استغفار و بندگی خالصانه ایام ذی الحجه و به طور خاص روز عرفه و عیدقربان است به همین مناسبت مطلبی پیرامون توبه برای استفاده منتظران حضرت ولیعصر تهیه گردیده است توصیه می کنم این مطلب رو از دست ندید!

توبه

توبه به معنای بازگشتن است و در قرآن کریم به خدا و انسان نسبت داده شده است،توبه خدا،بازگرداندن لطف و رحمت خود بر بندگان و توبه انسان،بازگشتن از حالات و اعمال فاسد گذشته خود است.

توبه انسان عبارت از یک نوع انقلاب و قیام درونی علیه خویش است که در اینانقلاب مقدس، قوای فرشته سیرت با قوای شیطانی مبارزه می کند، روح و ضمیر انسان از گناه و معصیت، متلاطم می شود و ندامت و پشیمانی بر قلبش روی می آورد، سرانجام دستخوش اندوه و حسرت شده و در پیشگاه پروردگار متعال لب به عذرخواهی و استغفار می گشاید. مسیر زندگی خود را تغییر می دهد و از گناهان گذشته دست بر می دارد و بر ترک گناهان در آینده تصمیم می گیرد.

امیر مؤمنان علیه السلام توبه را چنین معنی می کند:

توبه(عبارت از) پشیمانی قلبی، آمرزش خواهی زبانی، ترک(عملی) گناه با اندام بدن و تصمیم بر عدم بازگشت(به گناه)است.

این انقلاب درونی و روحی در انسان اولین مرحله سیر به سوی خدا و رسیدن به مقام قرب الهی است. چرا که توبه گناهان را می شوید و دلها را از زنگار پاک می کند و زمینه عبودیت و بندگی مجدد انسان را فراهم می آورد.

حضرت علی علیه السلام فرمودند:

توبه دلهارا پاک می کند و گناهان را می شوید.

ضرورت توبه

توبه یک وظیفه واجب و ضروری است و قرآن کریم هفت مرتبه با جمله "توابوا" همه مردم را به آن فرمان داده است، به عنوان نمونه در آیه 31 سوره نور می خوانیم:

همگی به سوی خدا بازگردید ای مؤمنان، تا رستگار شوید!

ودرآیه8 از سوره تحریم می خوانیم:

ای کسانی که ایمان آورده اید! به سوی خدا توبه کنید، توبه ای خالص(نصوح،از امام هادی(ع)تفسر توبه نصوح را پرسیدند،فرمودند: توبه نصوح آن است که باطن(توبه کننده) چون ظاهرش، بلکه بهتر از آن گردد).

و طرفی تأخیر انداختن و امروز و فردا کردن در توبه، بازگشت از گناه و معصیت را مشکلتر می کند تا جایی که برگشت را غیر ممکن می سازد. از این رو، توبه باید هرچه زودتر انجام گیرد تا نفس با گناه انس نگیرد.

ایام جوانی بهترین فرصت برای تغییر مسیر از زشتی ها و پلیدی ها به سوی پاکی هاست. اسلام پناهگاه مطمئن و محکمی را برای جوانان مشخص نموده، آنان نیز بایدبرای در امان ماندن از سقوط در منجلاب گناهان به آن پناهگاه، پناه برده، توبه نمایند.

پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:

توبه از گناه همیشه پسندیده است. ولی در جوانی بهتر و پسندیده تر است.

به نصایح پدرانه امام خمینی(ره) در این زمینه توجه کنید:

...بهار توبه، ایام جوانی است که بارگناهان کمتر و کدورت قلبی و ظلمت باطنی ناقص تر و شرایط توبه سهل تر و آسانتر است..گیرم که انسان بتواند در ایام پیری قیام به این امر کند از کجا به پیری  برسد و اجل موعد او را در سن جوانی و در حال اشتغال به نافرمانی نرباید و به او مهلت دهد؟ کمیاب بودن پیران، دلیل است که مرگ به جوانان نزدیک تر است. در شهر پنجاه هزار نفری پنجاه نفر پیر هشتاد ساله، انسان نمی بیند.

پسر ای عزیزاز مکاید شیطان بترس و در حذرباش و با خدای خود مکر و حیله مکن که پنجاه سال یا بیشتر شهوت رانی می کنیم و دم مرگ با کلمه استغفار جبران گذشته می کنیم.اینها خیال خام است...پس... هر چه زود تر دامن به کمر بزن و عزم را محکم و اراده را قوی کن و از گناهان تا در سن جوانی هستی یا در حیات دنیایی می باشی، توبه کن و مگذار فرصت خدا داد از دستت برود و به تسویلات شیطانی و مکاید نفس اماره اعتنا مکن.

نشانه های تائب واقعی

بر اساس روایات اسلامی از علائم توبه کار واقعی این است که وقتی توبه کرد، علاوه بر تصمیم قاطع بر ترک معصیت، حقوق تضییع شده(اعم از حق الله و حق ناس) را جبران کند و واقعا مسیر زندگی خود را برای رسیدن به سعادت و خوشبختی تغییر دهد و ظلمت حاصل از گناهان را در پرتو اطاعت و بندگی بزداید.

توبه کار واقعی کسی است که هرگاه توبه کند:

1-     طلبکاران و ستم کشیدگان را از خود راضی سازد.

2-     به عبادتش بیفزاید.

3-      لباس(و قیافه ظاهری) خود راتغییر دهد.(مقصود این است که لباس حرام و گناه را از تنش بیرون آورد و به لباس تقوا مبدل سازد)

4-     دوستان(فاسد) خود را عوض کند.

5-     نشست و برخواست ها(دعوت ها و پذیرایی ها)را تغییر دهد.

6-     رفتار خود را در مسائل خانوادگی و زناشویی و تربیت فرزندان تغییر دهد و اخلاق و رفتار اسلامی داشته باشد و در مسائل جنسی از راه انحرافی که رفته بازگردد.

7-     در اخلاق و نیت خود تغییر و تحول داده و در حالت روحی، فکری، قلبی و برخوردهای اجتماعی خود تجدید نظر نماید و انگیزه ها و هدف های مادی خود را به قصد قربت و اخلاص تبدیل کند.

8-     روحش باز و رویش گشاده باشد و تنگ نظری های قبلی را نداشته باشد و از کمک به دیگران دریغ نورزد.

9-     از آرزو های دور و دراز خویش دست بردارد و زبانش را از بدی ها و تهمت ها، دروغ ها، غیبت ها، سوگندهای نابجا، گواهی دادن ناروا،ناسزاها، شایع سازی ها،یاوه گویی ها و ... باز دارد.

10- در مسائل اقتصادی و هزینه های مالی نسبت به محرومان و گرسنگان جامعه بی تفاوت نباشد و حاضر باشد کمی از هزینه های تشریفات زندگی شخصی خود را در راه رفاه دیگران صرف نماید.

هرگاه توبه کننده این صفات ده گانه را مراعات کرد، توبه حقیقی کرده است.

آثار توبه

توبه آثار ارزنده ای در زندگی انسان دارد که به بعضی از آنها اشاره می کنیم:

1-     آمرزش گناهان

گناهان و اعمال زشت، آدمی را در لبه پرتگاه شقاوت،انحطاط و سقوط قرار می دهد و نجات از آن فقط با توبه میسّر است. توبه موجب آمرزش گناهان است تا اندازه ای که توبه کار مانند کسی است که مرتکب گناهی نشده است.رسول خدا(ص) می فرماید:

تائب از گناه مثل کسی است که مرتکب گناه نشده است.

علی(ع) نیز می فرماید:

           با توبه گناهان پوشیده می شود.

2-     برخورداری از مواهب الهی و زندگی شیرین

پالایش از گناه و تخلّق به اخلاق الهی، پیوندی عمیق با دستیابی انسان به مواهب دنیایی و ساختن جامعه ای آباد و سعادتمند دارد، چرا که هر کس می داند، دروغ و تقلّب، دزدی و فساد شیرازه ی زندگی اجتماعی را به هم می ریزد و می داند که ظلم و ستم، تبعیض و ... زندگی را تیره و تار می کند پس پاکسازی دنیای وجود از آلودگی های گناه و فساد و آراستگی به ارزشهای انسانی، جامعه را به سوی یک هدف تکاملی پیش می برد و محیطی امن و آکنده از صلح و صفا به وجود می آورد، انسان نیز از همین رهگذر می تواندبیشتر و بهتر از مواهب زندگی، بهرمند و زندگی اش شیرین شود و این همه،از آثارتوبه و بازگشت به خدای متعال است. چنان که در قرآن کریم(هود/آیه3) آمده است:

به سوی او(خدا) بازگردید تا به طرز نیکویی شما را (از مواهب زندگی این جهان) بهره مند سازد.

3-     تبدیل لغزشها به حسنات

هنگامی که انسان توبه کرد، به سوی خدا باز می گردد، دگرگونی عمیق در سراسر وجودش پیدا می شود.و به خاطر همین تحول و انقلاب درونی، اعمال زشت او به حسنات تبدیل شده و زنگاری که بر اثر ارتکاب گناهان بر روح لطیف او نشسته، محو می گردد. چنان که در قرآن کریم(فرقان/آیه70) می فرماید:

کسی که توبه کند و ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد، خداوند گناهان این گروه را به حسنات تبدیل می نماید و خداوند آمرزنده و مهربان است.

4-     باران رحمت و قدرت و قدرتمندی

دراسلام، پیوند روشنی میان مسائل معنوی و مادیبرقرار است و این پیوند از نظر دانشمندان عالم نیز قابل قبول است، زیرا کدام جامعه است که روح تعاون و همکاری را از دست داده جنگ و خونریزیرا جایگزین آن سازد، در عین حال زمین های سر سبز و خرّم و اقتصاد مطلوبی داشته باشد؟! و کدام جامعه است که مردمش به انواع هوس ها آلوده باشند و در عین حال نیرومند و پابرجا در مقابل دشمنان ایستادگی کنند. از این رو قرآن کریم(هود/آیه52) استغفار از گناهان و بازگشت به سوی خدا را مایه ی آبادانی، خرّمی و اقتدار معرفی کرده، می فرماید:

توبه کنید تا خداوند آسمان را برای شما به باریدن فروان بگمارد و نیرویی بر نیرویتان بیفزاید

وهمچنین درجایی دیگر قرآن(نوح آیه10-12) می فرماید:

از پروردگار خویش آمرزش بطلبید که او بسیار آمرزنده است، تا بارانهای پربرکت آسمان را پی درپی بر شما فرو فرستد و شما را با اموال و فرزندان فراوان کمک کند و باغهای سرسبز و نهرهای جاری در اختیارتان قرار دهد.